Чăваш чĕлхи – чи авалхи тĕрĕк чĕлхисенчен пĕри. Пирĕн халăх паянхи кунччен тăван чĕлхене‚ юрăсене‚ йăла-йĕркесене упраса хăварма пултарнă. Г. Н. Волков академик: "Чĕлхе вăл – культура. Чĕлхе пулăшнипе халăх пуянлăхĕ тăван культурăна куçать. Чăваш сăмахĕ – чун-чĕре пуянлăхĕ‚ кăмăл тĕнчин илемĕ”‚ – тенĕ.
Тăван чĕлхере пирĕн пуçламăшĕн пуçламăшĕ упранать. Анне – пĕрре‚ тăван чĕлхе те пĕрре. Чăваш чĕлхи анне сĕчĕ пек‚ вăл – чĕре варринче. Анне мана пурнăç парнелерĕ пулсан‚ чĕлхе пĕлÿ тĕнчине çул уçрĕ.
И.Я. Яковлев просветителĕн "Вырăс чĕлхи тăван чĕлхе вырăнне мар‚ тăван чĕлхепе пĕрле”‚ " Икĕ чĕлхе – икĕ ăс” халалĕсем халăх каларăшне çаврăнчĕç. Чăннипе те‚ пĕр-пĕрин чĕлхине хисеплени халăхсем хушшинчи туслăха çирĕплетет.
"Чăваш чĕлхи – халăх ăсĕ. Вăл аваллăхпа пĕлĕвĕн таса çăлкуçĕ. Тăван чĕлхепе пичетленнĕ Турă кĕнеки пур халăх çĕр çинчен çухалмасть”‚ – тенĕ хăй вĕренекенĕсене И. Я. Яковлев. Пирĕн чăвашла тĕн кĕнекисем пур. Ырă шухăшлă кĕнекесем тĕрĕслĕхе уйăрса илме тата пурнăçа вĕрентеççĕ.
Тăван сăмах – халăх чунĕ. Ачана тăван чĕлхене вĕрентмесен ун чунне тискеррĕн вĕлеретĕн. Авалхи халăхсем хăйсен чĕлхисене упраса хăварма тăрăшнă. Амăшĕн чĕлхине йышăнман çын хăйĕн ашшĕ-амăшне те‚ тăван ялне те юратмасть‚ чăваш халăхĕпе çĕршывăма та хисеплемест тенĕ. Мăн асаттесен чĕри витĕр тухнă‚ пирĕн этноса упрама пулăшнă еткерлĕхе малалла тăсасчĕ.
Халăх йăли-йĕрки – пирĕн тымар. Çирĕп тымарлă йывăç вара ĕмĕр тăрать. Йăла-йĕркене упраса хăварсан пирĕн чĕлхе те "сывă” юлĕ.